شرح نولکشور بر دیوان حافظ ودریافت های هرمنوتیکی شارحان آن

Authors

  • حمید صمصام استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان
  • فاطمه شفیعی دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان
Abstract:

یکی از تفسیر هایی که در شبه قاره بر دیوان حافظ نوشته شده، شرح چاپ سنگی"نولکشور" است، که توسط منشی نولکشور درسال (1289ق)فراهم آمده است. این شرح، گزیده ای از تاویل و تفسیر چند تن ازشارحان هندی می باشد که در حاشیه ی صفحات دیوان نوشته شده است. این شارحان مطابق ذوق و افق معرفتی خود، غزل ها را با تعابیر عرفانی تأویل کرده اند و شش غزل را  درارتباط با نعت پیامبر اکرم (ص) دانسته اند. در این نوشتار سعی شده است شرح شش غزل مورد نظر با شرح های ایرانی از نظر برون متنی، بینامتنی و درون متنی مقایسه شود. قابل ذکر است که دوغزل از شش غزل شرح نولکشور درشرح های ایرانی وجود ندارد. نتیجه کلی تحقیق نشان     می دهد که از میان چهار غزل مشترک درهمه ی شرح ها، تنها غزل اول آن از نظر بعضی از شارحان ایرانی درمدح پیامبر سروده شده است در حالی که شارحان هندی هر شش غزل را در ستایش آن حضرت دانسته اند و این امر نشان دهنده ی اختلاف زبانی، فرهنگی، معرفتی و شرایط متفاوت زیستی شارحان ایرانی و هندی است .

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

شرح بیتی از دیوان حافظ («زمانی» یا «زبانی»)

در غزلی از دیوان حافظ به مطلعِ دلم جز مهر مهرویان طریقی برنمی‌گیرد   ز هر در می‌دهم پندش ولیکن درنمی‌گیرد   بیتی در همة نسخه‌ها به‌جز نسخة ایاصوفیه به صورت زیر آمده است: من آن آیینه را روزی به‌دست‌آرم سکندروار   اگر می‌گیرد این آتش زمانی ور نمی‌گیرد   اما در نسخة ایاصوفیه، مصراع دوم این بیت به‌شکل زیر آمده است: من آن آی...

full text

نقد تطبیقی- تحلیلی چهار شرح عرفانی دیوان حافظ با تکیه بر غزل آب‌حیات

سیر شرح­نویسی بر دیوان­حافظ، از همان سال­های پس از وفات وی آغاز­ شد و شارحان ­با هدف­ گشودن قفل صندوقچة پر رمز و راز دیوان ­خواجةشیراز، کوشیدند تا بهره­مندی همگان را از این ­گنجینة عظیم و بی­بدیل فرهنگی، سهل و میسّر سازند. این تلاش­ها، نه فقط در ایران­ که در خارج از این مرزها، آن هم از لحاظ تعداد به مراتب بیشتر صورت پذیرفت. ختمی لاهوری، خویشگی­قصوری و اکبرآبادی از شبه­قارّة هند و باقریان‌موحّد در ...

full text

شرح بیتی از دیوان حافظ («زمانی» یا «زبانی»)

در غزلی از دیوان حافظ به مطلعِ دلم جز مهر مهرویان طریقی برنمی گیرد   ز هر در می دهم پندش ولیکن درنمی گیرد   بیتی در همه نسخه ها به جز نسخه ایاصوفیه به صورت زیر آمده است: من آن آیینه را روزی به دست آرم سکندروار   اگر می گیرد این آتش زمانی ور نمی گیرد   اما در نسخه ایاصوفیه، مصراع دوم این بیت به شکل زیر آمده است: من آن آیینه را روزی به دست آرم سکندروار   اگر می گیرد این آتش زبانی ور نمی گیرد   بات...

full text

نقدی بر شرح دیوان خاقانی

چکیده خاقانی شروانی از شاعران پرآوازة قرن ششم هجری است که به تبع شاعران هم‌عصر خود در رعایت سبک فنی مصنوع و الزام به آوردن غالب اطلاعات و اصطلاحات علمی، معارف دینی، تاریخ، اسطوره، باورهای عامیانه، و ... گوی سبقت از بسیاری از همگنان خود در دشوارگویی ربوده است؛ به همین سبب، بسیاری از خاقانی‌پژوهان کوشیده‌اند، ضمن تصحیح و تنقیح دیوان خاقانی، پرده از پاره‌ای رمز و رازهای پوشیده در شعرش بردارند و ضم...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 19

pages  27- 46

publication date 2014-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023